Ali Eren (Vakit gazetesi yazarı) ile Diyalog üzerine röportaj -1

Gerçi, bu faaliyete kısaca bazen “Diyalog” bazan da –bilhassa tenkitlerden sonra- “Din mensupları arası diyalog” denilmektedir. Fakat siz ikisi arasında fark görüyor olmalısınız ki, “Diyalog” ile “Din mensupları arasında diyalog” şeklinde ayrı ayrı iki ifade ile sormuşsunuz.O halde, önce soruda mutabık kalmamız icap eder. Buna rağmen, sorduğunuz iki tabir üzerinden esas cevabımı versem o da uygun olmaz. Çünkü, “Dinlerarası Diyalog ve
Hoşgörü” diye bir faaliyet varsa da siz bana onu sormuyorsunuz. Sorduğunuz iki tabirin cevabını ise yukarıda kısaca verdim.








Genc::Adam : 


Bazı hususlarda ‘kavram kargaşası’ yaşıyoruz kanaati ile bu soruyu

sormuştum. “İslam’da Diyalog vardır , ama din müntesibleri arası Diyalog yoktur “ deniyor.

Halbuki , sizin ifadeniz doğrultusunda “alâka ve irtibat kurmak ve karşılıklı konuşmak"

manasında , diğer din mensubları ile (papaz , haham veya kardinal) Diyalog kurulabilinir.

Sizin itiraz ettiğiniz husus - anladığım kadarıyla – diğer din müntesibleri ile yapılan Diyalog

Hizmetlerinin yapılış metodu ve şekliyle alakalı. Şayet böyleyse , bu bağlamda sormak

istiyorum ; sizin Gazeteciler ve Yazarlar Vakfına belki de örnek teşkil edebilecek diğer din

mensubları ile bu manada bir Dialoğunuz oldu mu ?



Ali Eren :


“İslamda diyalog vardır ama,din müntesibleri arası Diyalog yoktur” denilir mi?

denilir mi? “Diyaog yapalım ama bir dine müntesib olanlarla yapmayalım” demek, “Din
müntesibleriyle küs olalım, sadece dinsizlerle diyaloğa geçelim” demek gibi bir şey.

.
Diyalog kelimesini ister “Tebliğ” manasına alalım. İsterse sadece “Konuşmak”

manasına alalım, her iki durumda da, Din müntesibleriyle ilgili bir yasak yok.İslamda

tebliğ var ve bu isteğe bağlı değil bir emirdir. Dolayısıyla,müslüman olmayan herkesle

imkan nisbetinde konuşmak, -islamı tebliğ maksadıyla olmak şartıyla- yasak şöyle dursun

vazifemiz.

Benim diyaloğa itirazıma gelince. Evet, anladığınız gibi sadece yapılan diyalog

faaliyetlerinin şekline itiraz ediyorum. Yani neredeyse her vesileyle, ehli kitabı bilhassa

Hıristiyanları aynen Müslümanlar gibi kurtulanlar, Hıristiyanlığı da İslam gibi bir kurtuluş

yolu göstermelerine itiraz ediyorum.Gazeteciler Vakfı, beni bir defa, diyalog aleyhindeki

bir yazım üzerine aradı. Konuşmak bilgi vermek üzere davet ettiler. Konuşan Cemal

Uşşak Bey’di. Benim diyalog hakkındaki bilgilerim yanlışmış, görüşürsek doğru bilgi

vereceklermiş. Bu cümlelerle görüşmek için davet etti. Gittim. Hatta iki defa gittim. Bilgi

verecekti ya… Birinci gidişimde yemek verdiler, çay da verdiler fakat bir türlü bilgi

vermiyorlar. Cemal Bey bana sadece, duvarlarda fotoğrafları asılı olan bu günün bazı

Hıristiyan ve Yahudi ileri gelenlerinin fotoğraflarını göstererek, “Şu şöyle itibarlı birisi,

şunun şöyle bir ağırlığı var…” şeklinde izahlar yaptı. Öylece ayrıldık. Kendisi de

diyalog taraftarı olan Ali Erkan Kavaklı ile beraber bir defa daha gittik.Giderken, Ali

Erkan Bey karşı düşüncedeydi. Orada, benim Cemal Bey’le konuşmamızı dinledi, fikri

değişti ve hatta Cemal Uşşak Bey’e, “Bırak Cemal Bey. Bunun müdafaa edilecek hiç
bir tarafı yok“ dedi. Ali Erkan Bey hayattadır.Bundan başka, Diyalog platformu başkanı

dedi. Ali Erkan Bey hayattadır.Bundan başka, Diyalog platformu başkanı
Prof. Bekir Karlığa ile,aynı heyetten Prof. Ömer Faruk Harman’la, Prof. Suat Yıldırım’la,

Bakan Prof. Mehmet Aydın’la bu hususta ayrı ayrı görüşme ve konuşmalarımız oldu. Bu

görüşme ve konuşmaların hepsinde ama hepsinde ben ne söylemişsem hep kabul ettiler.

Ama diyalog toplantılarında tersini konuşuyorlar tersini yapıyorlar. Bu ismini verdiğim

zevat da hayattadır.Bu zatlar, bu benim söylediklerime itiraz ederlerse veya bu

söylediklerim sizi tatmin etmezse, arzu ederim ki sizin huzurunuzda onlarla ayrı ayrı veya

topluca yüzleşelim.Din mensupları ile bu manada diyaloğum ise yok gibidir. Sadece,

birkaç toplantıda bazı Hıristiyan veya Yahudilerle uzun olmayan konuşmalarım oldu.



Genc::Adam :


Anladığım kadarıyla , Din müntesibleri arası Diyalog vardır ve olmalıdır, ancak

günümüzde bu işi aktif yapan Gazeteciler ve Yazarlar Vakfının yöntemlerini doğru

bulmuyorsunuz. Bir takım uslub ve söylemlerin ikna edici bir şekilde

açıklanamadığından yakınıyorsunuz. Diğer yandan diğer din mensubları ile Diyaloğunuzun

yok denecek kadar az olduğundan bahsediyorsunuz. O zaman size düşen daha güzelini ortaya

koymak olmalı değil mi?


Ali Eren : 

Hayır! Böyle bir yakınmam yok. “Bir takım üslup ve söylemlerin ikna edici bir şekilde
açıklanamamasından” yakındığımı falan söylemedim.  Söylemediğim gibi, sözlerim yakınmaya delâlet de

yakındığımı falan söylemedim.  Söylemediğim gibi, sözlerim yakınmaya delâlet de
etmiyor.Ya ne var? Anlatayım:

Ben, -ikinci sorunuza verdiğim cevapta da ifadeye çalıştığım gibi- ehli kitabı hususiyle Hıristiyanları cennetlik

gösterme tavrını hazmedemiyorum. Dikkat buyurunuz, tenkit, yakınma değil; hazmedemiyorum.Mesele, sadece

bir takım üslup ve söylemlerin “açıklanamaması” olsa, o kadar mühim değil. Çünkü, “Açıklayamamak” elde

olmayan bir şeydir. İnsan, bir şeyi yapamıyor olabilir. Gücü yetmediği için de suçlanmaz. Diyalogta ise,

“açıklanamama” veya “açıklayamama” diye bir şey yok. Diyalog faaliyetini sürdüren zatların hepsi eli kalem

veya diye bir şey yok. Diyalog faaliyetini sürdüren zatların hepsi eli kalem
tutan, ağzı laf yapan akademik insanlar. Söylemek istediklerini gayet rahat, hatta değişik şekillerde

açıklayabilecek kimselerdir. Böyle kimseler hakkında “Açıklayamıyorlar” demek yanlış olur. Ben böyle bir şey

söylemiyorum. Ama, açıklama kelimesini kullanacak olursak şöyle diyebiliriz: Açıklayabilecek durumda

oldukları halde açıklamıyorlar. Hatta daha da ileri gidip, yanlış şeyleri dile getiriyorlar. Yani, açıklama

güçlerini yanlışları dile getirmekte kullanıyorlar. Bu yanlışların neler olduğunu umarım ileriki sorularınızda

sorarsınız. Siz unutsanız da ben onları teker teker saymadan bu röportajı bitirmek istemem.


Bana ayrıca şunu soruyorsunuz: Diğer din mensupları ile diyaloğunuzun yok denecek kadar az olduğundan
bahsediyorsunuz. O zaman size düşen daha güzelini ortaya koymak olmalı değil mi? 


Cevabımı arzedeyim: 

İslama hizmetin tek yolu diğer din mensuplarıyla diyalog değil. Hizmet yolları çok. Bizim de kendimize göre

yapmaya çalıştığımız bir şeyler var. Şu andaki konumuz diyalog olduğu için, size o cihetten cevap arzedeyim: 

Ben Ali eren olarak bir holding veya şirket değilim; tek kişiyim. Diyalog toplantıları için, büyük organize ve lüx

ve büyük salonlar gerek. Bu toplantıların, ne kadar büyük masraflarla ve ne büyük organizasyonlarla yapıldığını

siz de biliyorsunuz. Sorduğunuz şey, gücümün yetmeyeceği bir şeydir. Bu soruyu sormanıza ihtiyaç var mıydı

bilmiyorum. Ama, diyalog toplantılarında, başka toplantılarda veya başka yerlerde karşılaştığım Hıristiyan ve

Yahudilerle,-kendime düşen kadar- diyaloğa geçiyorum. Tek başıma,düşünülen şekilde diyalog yapamayacağımı

söyledim. Eğer diyalog faaliyetinde bulunan arkadaşlar  bana, “Bizi tenkit ediyorsun. Madem öyle, buyur gel
sen de konuş.Nasıl yapılacağını bir de senden görelim” şeklinde bir teklif gelse, memnuniyetle

şeklinde bir teklif gelse, memnuniyetle
gelirim…Böyle bir teklif olmaması bir tarafa, çok israr etmeme rağmen dinleyici olarak bile çağırmıyorlar.

Mesela, Cemal Uşşak Bey’le Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı’nda görüştüğümüz günlerden sonra Abant toplantısı

olacaktı. Kimlerin çağırılacağı daha tesbit bile edilmemişti.Cemal Bey’den rica ettim. “Söz veriyorum, orada
ağzımı açmayacağım. Sadece toplantıyı takip edeceğim; beni de çağırın” dedim. Ama çağırmadılar. Dahası

dedim. Ama çağırmadılar. Dahası
var: Gaz. ve Yaz.Vakfı’nda haftanın belli gününde konuşmalar oluyormuş, o konuşmalara dinleyici olarak

katılmak istedim. Ondan haberdar edilmek istedim, onu bile yapmadılar...