Hizmet dünyada, ücret ukbada

İkincisi, râbıta-i mevtin yani ölümü hatırlamanın az yapılması.

Üçüncüsü, doğruyu temsil, doğruyu anlatma ve doğruya davet işinin ihmal edilmesi. İnanan sineler, kendi aralarında devamlı surette emr-i bi'l-ma'ruf ve nehyi ani'l-münker düşüncesini yaşamalı ve yaşatmalıdırlar. Dünyanın fena ve zevaline, ahiretin ise beka ve devamına inanmış olunsa bile bu vazife yine de ihmal edilmemelidir. Çünkü nefs-i emmare, insanı aldatır. Fani ve zail şeyleri, baki şeyler yerine koyup ahireti unutturur. O, devamlı surette dünyayı nazara vererek, insana hizmette geride ücrette ileride olma duygu ve düşüncesini aşılar.

Hizmette geri ücrette ileride olmak, münafıkların düşüncesidir. Kur'an-ı Ke-rim bu düşünceyi, "Öyle insanlar vardır ki Allah'a, sırf bir hesaba binaen, imanla küf-

rün arasında bir yerde ibadet eder. Şayet umduğu faydayı elde ederse onunla huzur bulup sevinir, eğer bir sıkıntı ve imtihana maruz kalırsa yan çizer, giderler." (Hac, 22/11) ayet-i kerimesiyle bir münafık vasfı olarak dile getirmektedir. Başka bir ayet-i kerimede müşriklerle savaşma emri geldiğinde münafıkların, ölüm sekeratına giren kimsenin bakışı gibi boş gözlerle Allah Resulü'ne baktıkları, korkup geri durdukları anlatılmaktadır. (Bkz. Muhammed, 47/20) Kur'an-ı Kerim'de bu mealde pek çok ayet-i kerime vardır. Bu ayetlerin hepsi, hizmette geride ücrette önde olmayı bir münafık vasfı olarak zikretmektedir.

Bu sebeple bir mümin, böylesi bir münafık vasfından fersah fersah uzak durmalıdır. Eğer inanmış bir sine, ücrette önde olmayı düşünüyorsa bilmelidir ki, kendisi münafıklarla aynı çizgide bulunuyor. Şunu da bilmek gerekir ki, Allah'ın rızasının tahsil edildiği bir yerde ücretten bahsetmek çok abestir. Varsın o, arzu edenlerin olsun!

Ben Bunun İçin Müslüman Olmadım!

Hizmette önde, ücrette geride olma düşüncesini zirve noktada Ashab-ı Kiram'ın yaşadığını görüyoruz. Adını bilme şerefiyle şereflenemediğimiz bir sahabi, Efendimiz'in (sallallâhu aleyhi ve sellem) huzuruna gelerek Müslüman olur. Ardından bir savaşa iştirak eder. Ganimet taksimi yapılırken, o sahabinin gözleri dolar ve ganimet almayı bir nifak alameti sayarak Allah Resulü'ne şunları söyler: "Ya Rasûlallah! Ben bunun için Müslüman olmadım. Ben Müslüman oldum ki, (gırtlağını göstererek) şuradan bir ok yiyip Rabb'ime kavuşayım." Daha sonra şehitler arasında o sahabinin de mübarek cesedi bulunur. Meçhul sahabi, tam parmağıyla işaret ettiği yerden bir ok yemiş halde yerde yatmaktadır. Amr ibn As da yeni Müslüman olduğunda kendisine ganimet verileceği zaman, gözleri dolu dolu olmuş ve şunları söylemiştir: "Ya Rasûlallah! Ben bunun için mi Müslüman oldum?"

İşte bu devasa kametler, ücret alma mevzuunda devamlı surette geri durmuşlardır. Vâkıa yer yer ganimet düşüncesi nazara verilerek, Ashab-ı Kiram onun için de koşturulmuş, ancak onlar, ellerinde, avuçlarında bulunan şeyleri geldikleri gibi dağıtmışlardır.

Bu mesele elbette nefse çok ağır gelecektir. Ancak, yukarıda da ifade edildiği gibi evvela Cenab-ı Hakk'ı çok iyi bilmek gerekir. Zira Allah'ı iyi bilen bir insan, fani olan şeylere karşı gönlünü kaptırmaz.

İkinci olarak, yarın öleceğini düşünen bir kimse, "Nasıl olsa öleceğim. Bu sebeple öte dünyam adına bana zarar verecek olan ücret alma gibi vartalara düşmeyeyim." duygu ve düşüncesi içinde olur ve devamlı öte dünyası adına yatırım yapma işiyle meşgul olur.

Üçüncü olarak, bir hizmet kervanı içinde bulunan insanlar arasında, hak ve hakikat adına yarışmalara şahit olanlar, onların meziyet ve faziletlerinden ders alarak böyle bir vartaya düşmekten uzak duracaklardır. Bu sebeple böylesi bir hayır kervanının ölçüsü, hizmette önde olmak, ücrette ise geride bulunmaktır.

Burada istidradi olarak şunu ifade etmekte de fayda vardır: Kendisini iman ve Kur'an hizmetine adayanların birbirlerine karşı kendilerini müsavi kabul etmeleri, daire içinde bulunan birisinin başkalarını kendinden küçük görmemesi ve kimseyi de kendinden büyük görmemesi bir esastır. Ancak bir insan, "Falan arkadaşın benden daha çok meziyetleri vardır. İyi bir mümindir. Ben ona kulluk yapmanın dışında yapılacak her şeyi yaparım. Zira o, faziletli ve meziyetlidir." diye düşünebilir. Böyle bir düşünce içinde, hizmet ve ücret dengesindeki ahenksizlik, o hizmet halkasının diğer fertlerini rekabete sevk etmez. Bir mümin, "Nasıl olsa hepimiz birer neferiz ve mîri malından bize terettüp edecek bir şeyler vardır. O da daha çok ahirette olacaktır. Allah emrettiği için koşturuyoruz ve neticede O'nun rızasını kazanacağız. Meyvelerini de ahirette dereceğiz." mülahaza ve düşüncesi içinde, ücretin büyük bir kısmını ahirette almayı beklemeli ve burada ücret alacağım düşüncesiyle arkadaşlarıyla rekabete girmemelidir.

- Başkalarını mesut etme uğruna kendi haz ve lezzetlerinden fedakârlıkta bulunan bir hizmet kervanının yolcuları, elbette hizmette önde, ücrette geride bulunacaklardır.

- Eğer inanmış bir insan, ücrette önde olmayı düşünebiliyorsa bilmelidir ki, kendisi Kur'an'da özellikleri belirtilen münafıklarla aynı çizgide yer almaktadır.

- Hizmet eden insanlar arasında, hak ve hakikat adına yarışlara şahit olanlar, onların meziyet ve faziletlerinden ders alacak ve ücret düşünmeyeceklerdir.