Dinler ve Barış

Müslüman, Hıristiyan ve Musevi din adamlarının yanı sıra bu toplantıya Hindistan, Endonezya ve Güney Kore’den Konfüçyen, Budist ve Hindu dinî liderlerin katılması dikkat çekiciydi. Açılış toplantısında hepsi sahnede yerlerini alırken Mahsun Kırmızıgül’ün kültürlerarası barışı, sevgiyi, kardeşliği seslendirmesi gerçekten görülmeye değerdi.


Avrasya coğrafyasının yaşayan en büyük yazarlarından Cengiz Aytmatov (Kırgız romancı), hayatın bizi böyle gerekli toplantılara zorladığını şu soruyla ortaya koydu: “Teknoloji, bilim, iletişim, ulaşım gelişirken, insanoğlu uzayı keşfederken neden uluslararası terör var?”


İki günlük toplantıda altı çizilen belli başlı hususlar şunlar oldu:


1. Bütün dinler barışı, iyiliği tavsiye ediyor. Terörün dini, milleti olamaz. Hele İslâm’ın terörle özdeşleştirilmeye çalışılması asla kabul edilemez.


2. Bununla birlikte, terör konusunda din adamlarının daha cesaretli davranması gerekmektedir. Özellikle İslâm coğrafyasındaki din adamları, terör konusunda net tavır ortaya koymalı, Kur’an’ın; “haksız yere bir cana kıymanın, bütün insanlığı öldürmek olduğu” hükmünü bütün Müslümanlara hatırlatmalıdır.


3. Dinler, inançla ahlâkı birlikte götürmüşlerdir. İnanca yakışan bir ahlâk hedeflenmiştir. Ahlâka, kaybettiği gücü yeniden kazandırmalıyız.


4. Diyalog, günümüzde medeniyet göstergesidir. Herkesin “öteki”nin konumuna saygılı olması gerekmektedir. Karşılıklı güven ve saygıyla, siyasetçilerin başaramadığını din adamları, entelektüeller, sanatçılar yani sivil inisiyatif başarabilir. Bunun için sadece konuşmak faslının artık bitmesi gerekmektedir. Güzel sözlerden dünya artık sağır olmuştur. Madem dinler kötülüğe karşı çıkmamızı istiyor, o halde dindarlar hâlâ neden bekliyorlar?


5. Bu toplantı çocuklarımıza adanmıştır. Çünkü onlara sevgiyi, merhameti, affetmeyi, hoşgörüyü veremiyoruz. Egoizm, tüketim çılgınlığı ve maneviyatsızlık, adaleti unutturdu. Adaletsizlik sebebiyle acı çeken insanların ortak bir anlayış geliştirmeleri ve harekete geçmeleri lâzım. Dinden yararlanılmazsa diyaloğun hiçbir tutkalı kalmaz.


6. Dinî hoşgörünün ve bir arada yaşamanın tarihteki başarılı örneklerinden biri Osmanlı yönetimidir. Osmanlı zorlamada bulunmadı, asimile etmedi. (Prof. Dr. Dimitri Kitsikis, Kanada) Osmanlı Ortadoğu’da kutsal topraklarda 400 yıl hüküm sürdü. En başarılı yönetici Osmanlılardı. (Haham David Rosen, İsrail)


Toplantıda Rusya Devlet Başkanı Putin’in danışmanlarından Aslanbek Aslahanov da bir konuşma yaptı. Putin’in, “Bize ‘İslâm eşittir terörizm’ dedirtemezler” sözünü hatırlattı. Din âlimlerinin terörü daha cesur kınamaları gerektiğini söyledi. Kendisiyle daha sonra baş başa konuşma fırsatı buldum. Türkiye’de Sayın Fethullah Gülen’in bu cesareti gösterdiğini söyledim. Onun diyalog çabalarından, teröre karşı lafı eğip bükmeden karşı çıkışına dair örnekler verdim. Güzel de bir tevafuk oldu. Kaynak Yayınları’ndan Sayın Gülen’in terörle ilgili Rusça bir kitabı çıkmış, yanımdaki genç arkadaş da o kitabı hediye etti.


Din, itibarını idame ettirdiği sürece diyalog çabaları için umutlarımız da artıyor. Moskova’daki toplantı bu umutlarımızı tazeledi.



Kaynak: Hüseyin Gülerce, Zaman, 09.06.2005